• Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • LinkedIn
  • Youtube
  • Telegram
  • Koo
  • Read in English
Pramod Behera

ଯଦିଓ ଆମ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ବହୁତ କମ୍ ଅଂଶ ଆମର ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଦେଖିଛନ୍ତି, ତଥାପି ଆମ ନିଜସ୍ୱ ମିଲ୍କି ୱେ ଗାଲାକ୍ସି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଅବଲୋକନ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ୧୧ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୨ ଲକ୍ଷ ଆଲୋକ ବର୍ଷର ଲମ୍ବା, ଏହି ଗାଲାକ୍ସିରେ ୪୦୦ ବିଲିୟନ ତାରକା ଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଏହି ତାରାଗୁଡ଼ିକର ଜଟିଳ ସଂରଚନା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଗ୍ୟାସ୍ ଫିଲାମେଣ୍ଟ୍ ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି, ଯାହାକି ମିଲ୍କି ୱେରେ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ସର୍ବ ବୃହତ ଗ୍ୟାସୀୟ ଫାଇବର ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ପୂର୍ବରୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି ସଂରଚନାକୁ ଆମର ମିଲ୍କି ୱେର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ବିଚାର କରୁଥିଲେ।

ଆମର ଗାଲାକ୍ସିରେ ଆଣବିକ ଗ୍ୟାସ୍‌ର ବାଦଲ ତନ୍ତୁ ବା ଫାଇବର୍‌ ଆକାରରେ ମିଳିଥାଏ। ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଏହିପରି ଅନେକ ସୂଚକ ପ୍ରାପ୍ତ କରୁଛନ୍ତି ଯାହା ସୂଚିତ କରେ ଯେ ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ତନ୍ତୁର ଆକାର ତାରା ଗଠନରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ। ଏହି ଆବିଷ୍କାର ପାଇଁ, ଗବେଷକମାନେ ପାଞ୍ଚ ଶହ ମିଟର ଆପେଚର୍‌ ସ୍ପେରିଆଲ୍ ରେଡିଓ ଟେଲିସ୍କୋପ (FAST) ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ।

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଆମର ମିଲ୍କି ୱେ ଗାଲାକ୍ସି ଅସାଧାରଣ। ନିକଟରେ ସେ ଏହି ଅନନ୍ୟ ଗଠନ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଯାହାକୁ କ୍ୟାଟ୍‌ଟେଲ୍‌ କୁହାଯାଏ। ଏହା ବହୁତ ଲମ୍ବା ଗ୍ୟାସ୍ ରିଙ୍ଗ ଆକୃତିର ଗଠନ ପରି ଦେଖାଯାଏ। ଏହା ଏତେ ବଡ ଯେ ପ୍ରଥମେ ଆମର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଭାବୁଥିଲେ ଏହା କେବଳ ଆମର ଗାଲାକ୍ସିର ସର୍ପିଳ ବାହୁର ଏକ ଅଂଶ।

ଏହି ସଂରଚନା ବାହ୍ୟ ସ୍କୁଟମ୍ ସେଣ୍ଟାରସ୍ (OSC) ର ପ୍ରଥମ ଗାଲାକ୍ସୀୟ ଚତୁର୍ଥାଂଶକୁ ବିସ୍ତାର ହୋଇଛି ଏବଂ ଏହା OSC ପଛରେ ବହୁ ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିବା ପରି ଦେଖାଯାଉଛି। ଚାଇନାର ନାନ୍‌ଜିଙ୍ଗ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଏହି ବିସ୍ତାରିତ ସଂରଚନା ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି। ଏହାର ଗତି ଗାଲାକ୍ସୀୟ କେନ୍ଦ୍ରଠାରୁ ୭୧୭୫୦ ଆଲୋକ ବର୍ଷର ଦୂରତା ସହିତ ଅନୁରୂପ ଅଟେ।

ଏହି କ୍ୟାଟ୍‌ଟେଲକୁ ଚିହ୍ନିବା ପାଇଁ, ଗବେଷକମାନେ FAST ମାଧ୍ୟମରେ ନିରପେକ୍ଷ ପରମାଣୁ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ (HI) ର ବାଦଲର ଖୋଜ କରିଥିଲେ। ଏଭଳି ବାଦଲଗୁଡିକ ସର୍ପିଳ ଗାଲାକ୍ସିର ବାହୁରେ ମିଳିଥାଏ। ଏହି ହାଇଡ୍ରୋଜେନରୁ ଆସୁଥିବା ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଆଲୋକକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରି, ମିଲ୍କି ୱେର ବାହୁର ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଜାଣିବା ଦ୍ୱାରା ମ୍ୟାପ୍ କରାଯାଇ ପାରିବ।

ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୯ରେ FASTର ଅବଲୋକିତ HI ରେଡିଓ ନିର୍ଗମନ ତଥ୍ୟକୁ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ ସଂରଚନାଟି ବହୁତ ବଡ ଅଟେ। ମିଲ୍କି ୱେର ଯେକୌଣସି ଜଣାଶୁଣା ବାହୁଠାରୁ ଏହାର ବିସ୍ତାର ଅଧିକ। ଏହାର ଆକାର ୩୫୯୦ ଆଲୋକ ବର୍ଷର ଲମ୍ବା ଏବଂ ୬୭୫ ଆଲୋକ ବର୍ଷର ଚଉଡା, ଯାହା ଏହାକୁ ଏକ ଫାଇବର ଆକାର ଦେଇଥାଏ।

କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ଗବେଷକମାନେ ନିଜ ତଦନ୍ତ ଯାଞ୍ଚ HI4PI ଅଲ୍‌ ସ୍କାଏ ସର୍ଭେର ତଥ୍ୟ ଦ୍ୱାରା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲେ ଯେ ଏହି ଫାଇବର ବହୁତ ଲମ୍ବା, ଯାହା ପ୍ରାୟ ୧୬,୩୦୦ ଆଲୋକ ବର୍ଷ ହେବ। ଏହା ନିକଟରେ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ୯ ହଜାର ଆଲୋକ ବର୍ଷର ଲମ୍ବା ଗୋଲ୍ଡ ବେଲ୍ଟ ନାମକ ଗ୍ୟାସୀୟ ସଂରଚନା ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ବଡ ହୋଇଗଲା।

କ୍ୟାଟ୍‌ଟେଲ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଜବ ହୋଇଥାଏ ଗ୍ୟାସୀୟ ଫାଇବର୍ ଗାଲାକ୍ସିର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଗାଲାକ୍ସିର ବାହୁ ସହିତ ଜଡିତ ଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଫାଇବର ଏପରି ନୁହେଁ। ଏହା କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ଏବଂ ମିଲ୍କି ୱେର ବାହୁ ବାହାରେ କିପରି ରହିପାରିବ ତାହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହାର ସର୍ପିଳ ବାହୁର କୌଣସି ସୂଚନା ନାହିଁ। ତଥାପି, ଏହାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ଏହାର ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦିଏ।