• Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • LinkedIn
  • Youtube
  • Telegram
  • Koo
  • Read in English
Pramod Behera

ମାନବ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ବୁଝିବା ଆମ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ କଠିନ ପାଠ। କିନ୍ତୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ସ୍ୱୀକାର ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରୟାସରେ ସେମାନେ ମାନବ ମସ୍ତିଷ୍କର ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା କାରକର ଅଧ୍ୟୟନ କରିଛନ୍ତି। ସାଧାରଣତଃ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଅସ୍ଥିରତା, ନିଶା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାନସିକ ବିକାର ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନାର ସ୍ଥିତି ପାଇଛନ୍ତି। ଦ୍ରୁତ ହୃଦସ୍ପନ୍ଦନ, ରକ୍ତଚାପ ବୃଦ୍ଧି, ସ୍ୱଳ୍ପ ନିଶ୍ୱାସ ଇତ୍ୟାଦି ମଧ୍ୟ ଖରାପ ବିଚାର ସହିତ ଜଡିତ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହାକୁ ବୁଝିବା ପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କିଛି ପୁରୁଣା ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଅଧ୍ୟୟନ କରିଛନ୍ତି। ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଉତ୍ତେଜନାମୂଳକ ସ୍ଥିତି ନ୍ୟୁରନକୁ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ମନିଟରିଂରେ ପରିଣତ କରିଥାଏ।

ମାଉଣ୍ଟ ସିନାଇଙ୍କ ଆଇକନ୍ ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ମେଡିସିନର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଅଣ-ମାନବ ପ୍ରାଥମିକତା ଉପରେ ପୂର୍ବ ଅଧ୍ୟୟନର ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିଲେ। ଏଠାର ନାଶ ପରିବାର ବିଭାଗର ନ୍ୟୁରୋ ସାଇନ୍ସ ଏବଂ ଫ୍ରିଡମ୍ୟାନ୍ ବ୍ରେନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଡ. ପିଟର ରୁଡବେକ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମସ୍ତିଷ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ସର୍କିଟ୍ ମସ୍ତିଷ୍କର ନିରନ୍ତର ନୀରିକ୍ଷଣରେ ନିୟୋଜିତ ହେବା ସହ ଶରୀରର କ୍ରିୟାଗୁଡିକୁ ଜଡିତ କରିଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ, ଆମର ଉତ୍ତେଜନା ସ୍ତର ବଦଳିଯାଏ ଏବଂ ଏହା ଏହି ସର୍କିଟଗୁଡିକର କାର୍ଯ୍ୟ ଶୈଳୀରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ପ୍ରୋସିଡିଙ୍ଗସ୍ ଅଫ୍ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଏକାଡେମୀ ଅଫ୍ ସାଇନ୍ସ (PNAS) ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ରୁବେକ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଆଶା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଫଳାଫଳ ଗବେଷକମାନଙ୍କୁ ମସ୍ତିଷ୍କର କିଛି ଅଂଶ ଏବଂ ଏହାର କୋଷଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। ଏହା ଅନେକ ମାନସିକ ରୋଗକୁ ବୁଝିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। ଏହି ଅଧ୍ୟୟନଟି ଡକ୍ଟର ରୁଡବେକଙ୍କ ଲ୍ୟାବ୍‌ର ଜଣେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଏତ୍ୟୁସି ଫୁଜିମୋଟୋଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା। ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଏବଂ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କାର୍ଯ୍ୟକୁ U ଆକୃତିର ବକ୍ର ଭାବରେ ଚିତ୍ରଣ କରୁଛନ୍ତି। ଏକ କପ୍ କଫି ପିଇବା ପରି ଏକ ଛୋଟ ଉତ୍ତେଜନା, ଉଚ୍ଚ କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ।

ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଥିଲା ଯେ ଅତ୍ୟଧିକ କିମ୍ବା ଅତି କମ ଉତ୍ତେଜନା ମସ୍ତିଷ୍କର ଗତିକୁ ଧିମା କରିଦିଏ ନଚେତ ଭୁଲ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବଢାଇଦେଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଫଳାଫଳଗୁଡିକ ଏହି ଧାରଣାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଥିଲା, ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ତିନୋଟି ରିସୁସ୍ ମାଙ୍କଡ଼ଙ୍କ କ୍ଷମତା ପରୀକ୍ଷଣରୁ ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିଲେ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କୁ ଅତି କମ ବା ଅଧିକ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟଯୁକ୍ତୁ ଜୁସ୍‌ରୁ ଗୋଟିଏ ବାଛିବାକୁ ଥିଲା। ସେହି ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ମାଙ୍କଡମାନେ ଅଧିକ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଜୁସ୍‌କୁ ବାଛିବାରେ ଲାଗିଲେ। ଏହି ନିଃଷ୍ପତି ସେମାନେ ତରବରିଆ ଭାବେ ନେଇଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ପନ୍ଦନ ଦୃତ ଥିଲା। ଏଥିରୁ ଏହା ଦେଖାଗଲା ଯେ ଉତ୍ତେଜନା ଅବସ୍ଥାରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ ହୋଇପାରେ।